Φωτιστικά ασφαλείας

Τα φωτιστικά ασφαλείας, όπως φανερώνει και η ονομασία τους, χρησιμοποιούνται για λόγους ασφαλείας. Οι λόγοι ασφαλείας προκύπτουν όταν έχουμε διακοπής της ηλεκτρικής παροχής σε μια εγκατάσταση (πχ. διακοπή ρεύματος λόγο βλάβης, φωτιάς, σεισμού). Ο ρόλος τους είναι να παρέχουν τον αναγκαίο και επαρκή φωτισμό στο χώρο, έτσι ώστε να γίνει με ασφάλεια η εκκένωση του (περίπτωση έκτακτης ανάγκης) ή η άνετη διαμονή μέσα σε αυτόν όταν διακοπεί η παροχή ηλεκτρισμού.

Τα μέρη ενός φωτιστικού ασφαλείας

Τα φωτιστικά ασφαλείας αποτελούνται από τα εξής κύρια μέρη:

• το σύστημα ανίχνευσης τάσης δικτύου
• σύστημα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (μπαταρίες)
• σύστημα φόρτισης μπαταριών
• λάμπες (φθορισμού, πυράκτωσης, LED)

Εναλλακτικά, και ανάλογα με το κόστος ενός φωτιστικού, μπορεί να υπάρχει σύστημα τηλεχειρισμού, σύστημα ανίχνευσης κίνησης και σύστημα ενεργοποίησης του φωτιστικού ανάλογα με τη στάθμη του φωτισμού του χώρου.

Λειτουργία ενός φωτιστικού ασφαλείας

Ένα φωτιστικό ασφαλείας για να λειτουργήσει, χρειάζεται παροχή 230V AC. Με την τάση αυτή εκτελούνται 2 λειτουργίες: η πρώτη είναι η ανίχνευση της παρουσίας τάσης στην ηλεκτρική εγκατάσταση -χώρο στον οποίο είναι τοποθετημένα και η δεύτερη είναι η φόρτιση της μπαταρίας του φωτιστικού.

Όσο υπάρχει τάση στο δίκτυο, το φωτιστικό φορτίζει την μπαταρία του και είναι σε κατάσταση αναμονής. Όταν γίνει διακοπή του ρεύματος, τότε γίνεται εσωτερική μεταγωγή και ανάβει η λάμπα του φωτιστικού, η οποία τροφοδοτείται από την υπάρχουσα μπαταρία του.

Ανάλογα με το είδος της λάμπας που έχει το φωτιστικό και την χωρητικότητα της μπαταρίας του, κυμαίνεται και η αυτονομία του (ο μέγιστος χρόνος δηλαδή που θα είναι αναμμένη η λάμπα σε περίπτωση διακοπής). Τα παλαιότερα φωτιστικά που χρησιμοποιούσαν λάμπες φθορισμού, είχαν σχετικά μικρή αυτονομία λόγω της μεγάλης κατανάλωσης ενέργειας από το σύστημα του λαμπτήρα φθορισμού. Παράγουν όμως αρκετά καλή ποσότητα φωτισμού από σχετικά μικρά μεγέθη.

Τα φωτιστικά ασφαλείας με λάμπες LED έχουν μεγαλύτερο χρόνο αυτονομίας, λόγω μικρότερης κατανάλωσης των LED, οπότε απαιτείται μικρότερη μπαταρία σε ένα τέτοιου είδους φωτιστικό. Παρόλο που οι σημερινοί λαμπτήρες είναι αρκετά μεγάλης απόδοσης, όσον αφορά την ποσότητα φωτός που εκλύουν, χρειάζεται ένας σχετικά μεγάλος αριθμός για να παραχθεί αρκετό φως (τα φωτιστικά ασφαλείας με LED ξεκινούν από  9 LED και αυξάνουν).

Κάθε φωτιστικό ασφαλείας, διαθέτει ένα κουμπί ελέγχου (ΤΕST) με το οποίο μπορούμε να ελέγξουμε την λειτουργικότητα του πχ. την κατάσταση της μπαταρίας (αν είναι καλή κρατάει τη λάμπα αναμμένη ή αν έχει χαλάσει και δε μπορεί να ανάψει την λάμπα, οπότε θα πρέπει να προβούμε σε αντικατάσταση της μπαταρίας). Καλό είναι 2 ή 3 φορές το χρόνο να πατάμε το κουμπί του ελέγχου και να αφήνουμε την λάμπα αναμμένη για αρκετή ώρα, τόσο για λόγους ελέγχου όσο και λόγους συντήρησης της μπαταρίας. Τα φωτιστικά ασφαλείας δεν χρειάζονται συντήρηση, μόνο τον έλεγχο που προαναφέρθηκε.

Τοποθέτηση ενός φωτιστικού ασφαλείας

Τα φωτιστικά ασφαλείας τοποθετούνται κυρίως σε χώρους όπου θα δημιουργηθεί συνωστισμός ή υπάρχουν επικίνδυνα στοιχεία όπως σκάλες, συρόμενες πόρτες, μεγάλα παράθυρα.

Σε μια οικοδομή για παράδειγμα, τα φωτιστικά ασφαλείας τοποθετούνται στις σκάλες της, με τρόπο ώστε να υπάρχει επαρκής ποσότητα φωτισμού για να μπορέσει με ασφάλεια ο κάτοικος της να βγει έξω από αυτή σε περίπτωση απόλυτου σκοταδιού. Στην παρακάτω εικόνα φαίνονται ορισμένα σημεία που μπορούμε να τοποθετήσουμε ένα φωτιστικό ασφαλείας(κάντε κλικ για μεγέθυνση).

Στην αγορά, υπάρχουν αρκετοί τύποι φωτιστικών ασφαλείας, οι οποίοι ποικίλουν όσον αφορά την αυτονομία τους, το είδος των λαμπτήρων που χρησιμοποιούν, το χώρο για τον οποίο έχουν φτιαχτεί και φυσικά την τιμή τους!! Για την σωστή επιλογή ενός φωτιστικού, θα πρέπει να καθοριστούν πολύ προσεκτικά κάποιοι παράγοντες, όπως ο χώρος που θα τοποθετηθούν, η ποσότητα φωτός που θα πρέπει να παράγουν, η αυτονομία που θα πρέπει να έχουν (κάποιες εγκαταστάσεις απαιτούν έναν αυστηρά ελάχιστο αποδεκτό χρόνο αυτονομίας). Αν δεν γίνει σωστή μελέτη, υπάρχει περίπτωση το ή τα φωτιστικά που θα διαλέξουμε απλά να ”χαθούν” μέσα στο χώρο και να μη λειτουργήσουν σωστά και για τον σκοπό για τον οποίο έχουν κατασκευαστεί.